Tin tức

Trà phổ nhĩ là gì?

Posted on by Nam Lê Hoài
12
Th7
Trà Phổ Nhĩ (Pu’er hay pu-erh)

Từ lá chè, qua quá trình chế biến ra nhiều loại trà khác nhau. Có một một loại trà đặc biệt người Trung Quốc gọi là trà Phổ Nhĩ hay theo tiếng Quảng Đông có âm là “Bửu Lí”, tiếng Anh gọi là Pu’er tea và người Việt gọi là Dược Trà.

Theo nguồn gốc xưa, người dân tộc miền núi thuộc vùng Xishuangbanna, Kunming, Simao, Lincang ở Vân Nam Trung Quốc đã hái lá trà Shan, chế biến thành trà vàng theo kinh nghiệm riêng của họ, sau đó đóng thành bánh, gói trong là khô và dùng lạc đà, ngựa thồ mang trà sang tận vùng Trung Á và Tây Nam Á để bán. Con đường buôn bán trà xa xôi ấy đã trở thành huyền thoại với cái trên “Con Đường Trà” tồn tại cùng “Con Đường Tơ Lụa” nổi tiếng của người Trung Hoa cổ đại, Thời gian đi trên đường phải đi phải mất vài ba tháng. Một điều đặc biệt là trà vàng được chuyên chở đến nơi bán, không bị hư hỏng mà lại trở nên ngon hơn, được ưa dùng hơn. Nước trà biến từ mầu vàng đậm sang mầu nâu, vị chè từ chát sang chát dịu, mùi thơm của trà vàng chuyển thành mùi thơm rất đặc biệt. Người mua trà đã lấy tên “Phổ Nhĩ” là nơi sản xuất ra thứ nước uống đặc biệt này để đặt tên cho sản phẩm. Tên trà Phổ Nhĩ cũng chưa ai xác định chính xác có từ thời điểm nào, do ai đặt. Giống như ở Việt Nam, tên nước mắm Phú Quốc, trà Thái Nguyên, có ai đặt đâu. Sự nổi tiếng, tự nó đã trở thành thương hiệu.

Quá trình lên men đã làm sự trao đổi chất và chuyển hóa các thành phần tự nhiên cùa trà, làm giảm tối đa hàm lượng caffein và sản sinh nhiều axit amin, vi sinh có ích như Aspergillums niger có lợi cho súc khỏe , khiến cho trà Phổ Nhĩ được coi như đang sống và mỗi năm tuổi giá trị cũa trà được tăng lên gấp bội. Chính vì vậy mà trà Phổ Nhỉ được coi là Dược trà.

Trà Phổ Nhĩ có  hai dòng: Trà Phổ Nhĩ sống và trà Phổ Nhĩ chín đều có dược tính rất tốt cho sức khỏe. Trà Phổ Nhĩ càng để lâu càng tốt, tự nó sẽ tỏa hương. Nhiều gia đinh lưu trữ trà Phổ Nhĩ như của để dành cho con cháu sau này.

Trà Phổ Nhĩ Việt để càng lâu uống càng ngon, nên chọn trà đã lâu trên 2 tuổi để uống, trà càng cao tuổi dược tính càng tốt. Trà càng lâu năm nước trà càng sẫm lại, hương đậm sâu vị thanh khiết của núi rừng.

Đây là loại dược trà, sản xuất từ nguồn nguyên liệu duy nhất là trà Shan tuyết cỗ thụ lá to và dày hàng trăm năm tuổi tại vùng Cao Bồ, Vị Xuyên, Hà Giang. Vùng núi nơi đây có độ cao 1.000 m so với mặt nước biển, khí hậu miền ôn đới lý tưởng cho cây trà Shan tuyết sinh trưởng tự nhiên. Những búp non, bánh tẻ của cây trà Shan tuyết lá to được thu hoạch đem hong trong nắng nhẹ sau đem vò và lên men đễ trở thánh trà vàng. Sau đó là công đoạn trà được làm ẩm và ủ thành đống. Dưới tác dụng của độ ẩm và nhiệt tự sinh trong quá trinh ủ các chất Tanin – Catechin tự oxy hóa khoảng 4 – 5 tuần thì trải trà ra để cho khô tự nhiên rồi ép thành bánh.

Trà Phổ Nhĩ Việt – được xem như Dược trà rất tốt cho sức khỏe: Giảm cholesterol, axit béo, điều hòa huyết áp, lợi tiểu và giảm cân, kích thích tiêu hóa, chống nhiễm độc rượu và giải rượu nhanh đã được cấp chứng nhận tiêu chuẩn hữu cơ EU, USDA từ năm 2011.

Trà Phổ Nhĩ có ngoại hình màu nâu sáng, nước pha có vị chát dịu, hậu ngọt, màu nước đỏ, sáng, hương vị nồng hậu thơm dịu mát, có phảng phất mùi gỗ thông và mùi của mộc nhĩ xào, mùi thơm dịu mát của trà mạn được bảo quản tốt trong thời gian dài.
Trà Phổ Nhĩ bảo quản càng lâu càng giá trị cao. Năm 2005, tại thị trường đấu giá Trung Quốc, một bánh trà Phổ Nhĩ 64 năm, nặng 0,5 kg đã bán thành công ở mức 132.556 USD. Các số liệu thống kê hàng năm cho thấy, trong vòng hơn hai thập kỷ gần đây trà Phổ Nhĩ là một trong những sản phẩm trà có doanh thu không ngừng tăng theo thời gian, Người tiêu dùng Hồng Kông, Đài Loan và nhiều các quốc gia trên thế giới đã quen dùng trà Phổ Nhĩ.
Đến nay, các nhà khoa học Trung Quốc, Nhật Bản và Châu Âu đã tiến hành nhiều công trình nghiên cứu về giá trị dinh dưỡng và giá trị y học của trà Phổ Nhĩ. Nhờ có những nghiên cứu sâu mà người ta đã phát hiện ra rất nhiều tính chất kỳ diệu của trà Phổ Nhĩ. Uống chè Phổ Nhĩ thường xuyên sẽ giúp làm giảm mỡ máu.
Giáo sư Tống Tông ở Đài Bắc và Viện Nghiên cứu Thực phẩm Đài Loan tiến hành nghiên cứu hiệu quả giảm mỡ máu đã cho biết trà Phổ Nhĩ có tác dụng làm giảm triphosphoglyxein và axit béo tự do, ức chế hình thành cholesterol, tăng bài tiết cholesterol. Học viện Côn Minh, Giáo sư Leton (Pháp) và bác sỹ Aimylor cũng nghiên cứu lâm sàng với trà Phổ nhĩ đếu thấy có tác dụng làm giảm các hợp chất béo và isolipit và giảm cholesterol trong cơ thể.
Có thể dẫn ra nhiều công trình nghiên cứu về trà Phổ Nhĩ để chứng minh khả năng chống nhiều bệnh của sản phẩm này như: giảm đường trong máu; tác dụng chữa bệnh sơ cứng mạch vành tim; ngăn được sơ cứng mạch máu; có tác dụng hạ huyết áp; có tác dụng ức chế rất rõ rệt với vi khuẩn, nấm và nấm men; Chất Teapolyphenol có tác dụng ức chế vi khuẩn trong khoang miệng và khuẩn trong ruột và dạ dầy, khuẩn samon gây viêm ruột, khuẩn que trong đại tràng, khuẩn que gây kiết lỵ, khuẩn que thương hàn, khuẩn cầu sợi màu vàng… Teapolyphenol còn có tác dụng diệt khuẩn và kháng khuẩn rất mạnh với virut viêm dạ dầy và ruột, virut viêm gan A và virut cúm AB. Nước trà Phổ Nhĩ có tác dụng ức chế rất mạnh sự phát triển tế bào ung thư; có thể tăng sự sản sinh tế bào miễn dịch trong cơ thể; có tác dụng giảm béo; có khả năng loại bỏ gốc tự do; có tác dụng nhất định đến việc phòng nhiễm xạ nhưng không có tác dụng khôi phục tổn thương sau khi bị nhiễm xạ; có tác dụng làm giảm độc tố của thuốc lá; .v.v.
Trong cuộc sống hàng ngày, trà Phổ Nhĩ được dùng nước uống như một loại thực phẩm chức năng có lợi cho sức khỏe nhưng người ta cũng dùng chè Phổ Nhĩ bổ xung vào nhiều loại thực phẩm như cháo trà phổ nhĩ, sữa chua trà phổ nhĩ. Sữa pha nước trà, sữa lên men với nước trà Phổ Nhĩ uống rất ngon và tốt cho sức khỏe. sữa trà thơm ngon hơn hẳn sữa chua.
Nguồn: Trà Bà Vân / Thư Trà